شکستگی به معنای از بین رفتن تداوم و پیوستگی استخوان‌های بدن می‌باشد و به دو نوع باز و بسته تقسیم می‌شود.

شکستگی باز نوعی از شکستگی است که  استخوان به دلیل دررفتگی شدید پوست را دچار آسیب و پارگی کرده و از محل زخم به فضای بیرون راه پیدا کرده است. در اکثر موارد این زخم به دلیل فرو رفتن تکه ای از استخوان شکسته شده به پوست ایجاد می‌شود. این فضای شکستگی لزوما بیرون از بدن نمی باشد؛ مثلا اگر دنده شکسته شده، بافت ریه را بشکافد و وارد فضای درون کیسه‌های هوایی شود، در واقع با محیط بیرون ارتباط برقرار کرده و نوعی شکستگی باز محسوب می‌شود.

توجه داشته باشید که وجود یک زخم پوستی وسیع بر روی محل شکستگی نیز به معنای باز بودن شکستگی نمی باشد. اگر زخم به محیط شکستگی راه نداشته باشد، شکستگی از نوع بسته خواهد بود. در برخی موارد ممکن است پوست روی استخوان شکسته شده، فقط یک سراخ کوچک داشته باشد که به محیط شکستگی راه دارد؛ در این حالت نیز شکستگی از نوع باز می‌باشد. شکستگی باز عموما در استخوان‌های تیبیا (درشت نی)، انگشتان، آرنج، زانو و متاکارپ رخ می‌دهد.

اهمیت شکستگی‌های باز به دلیل برقراری ارتباط بین محیط خارج و داخل است؛ این موضوع سبب افزایش ریسک ایجاد عفونت می‌شود. در شکستگی‌های باز، عوامل بیماری زا از جمله باکتری‌ها می‌توانند از محل زخم به استخوان و محیط اطراف آن راه پیدا کنند و موجب ایجاد عفونت‌های جدی در استخوان و بافت‌های اطراف بشوند. همچنین خطر دیگری که شکستگی باز را تهدید می‌کند، خون ریزی از محل زخم می‌باشد. به همین دلیل شکستگی باز نسبت به شکستگی بسته، نیازمند درمان‌های بیش تر و جدی تر می‌باشد. در برخی موارد، عفونت آنقدر پیشرفته می‌شود که راهی جز قطع اندام برای پزشک معالج باقی نمی‌گذارد.

انواع شکستگی باز

شکستگی‌های باز را بر اساس تقسیم بندی گاستیلو و اندرسون (Gustilo-Anderson) به سه گروه تقسیم می‌کنند:

• گروه یک: در این گروه، طول زخم ایجاد شده کم تر از یک سانتی متر می‌باشد، زخم تمیز است و آسیب عضلات نیز کم و جزئی است. شکستگی‌ها ساده هستند.
• گروه دو: در این گروه، طول زخم بین یک تا ده سانتی متر است؛ آسیب عضلات و بافت نرم وجود دارد اما شدید نیست؛ شکستگی ممکن است چند تکه ای باشد.
• گروه سه: در این گروه طول زخم بیشتر از ده سانتی متر است؛ زخم آلوده است؛ آسیب‌های بافت نرم و عضلات شدید است؛ شکستگی‌ها چند تکه ای هستند. میزان خون رسانی به استخوان‌ها و اندام نیز در برخی موارد بسیار کم است. این گروه نیز خود سه زیر گروه متفاوت دارد:

1. هنگامی که جراح می‌تواند پوست و عضلات را روی استخوان بکشد و پوست را بخیه بزند.
2. پوست قابل بخیه زدن نیست و فرد نیازمند جراحی‌های ترمیمی پوست و عضلات می‌باشد.
3. فرد دچار آسیب عروقی شدید بوده و نیازمند جراحی‌های عروقی می‌باشد.

علل ایجاد شکستگی باز

شکستگی باز بیش تر در اثر ضربات شدید و پرانرژی مانند تصادفات رانندگی ایجاد می‌شود. در این بیماران علاوه بر شکستگی، آسیب‌هایی در دیگر نقاط بدن نیز دیده می‌شود. آسیب‌های کم انرژی تر نیز می‌توانند در برخی موارد سب ایجاد شکستگی باز شوند؛ به عنوان مثال فرد در اثر افتادن یا حین ورزش کردن دچار آسیب می‌شود.

هرچه سن فرد بیش تر شود، استخوان‌ها ضعیف تر شده و احتمال افتادن و سقوط کردن نیز بیشتر می‌شود. به همین علت با افزایش سن، ریسک ایجاد شکستگی باز نیز افزایش می‌یابد.

افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه ای تضعیف کننده استخوان بیش تر در معرض شکستگی باز می‌باشند. شرایطی همچون استئوپروز یا پوکی استخوان، عفونت‌ها و تومور‌ها سبب افزایش احتمال بروز شکستگی‌های باز می‌شوند.

علائم شکستگی باز

علائم می‌تواند با توجه به استخوان شکسته شده متفاوت باشد:

• درد
• تورم
• سوزش
• جابجایی پوست در ناحیه آسیب دیده
• چرخش: ناحیه آسیب دیده حالت غیرمعمولی به خود می‌گیرد.
• فرد نمی تواند از عضو آسیب دیده استفاده کند.
• خون ریزی
• رنگ پریدگی و بی حالی
• احساس تهوع و استفراغ در برخی از موارد

معاینات و درمان‌های اورژانسی در این شکستگی به چه صورت می‌باشد؟

• معاینات بالینی: در اورژانس، پزشک ارزیابی‌های اولیه را انجام می‌دهد و سایر آسیب‌ها را نیز بررسی می‌کند. در این راستا پزشک در مورد نحوه ایجاد آسیب و داروهای مصرفی فرد از وی سوالاتی می‌پرسد. سپس پزشک محل زخم و شکستگی را از نظر آسیب‌های بافت نرم، عروق و اعصاب بررسی می‌کند. اگر در ناحیه شکستگی زخم وجود داشته باشد، فرض بر این است که شکستگی از نوع باز است.
• تست ها: از گرافی ساده برای بررسی میزان جابجایی استخوان‌ها و تعداد استخوان‌های شکسته شده استفاده می‌شود. برای بررسی جزئیات بیشتر، ممکن است پزشک CT Scan برای بیمار درخواست کند.
• درمان آنتی بیوتیکی و ضد کزاز: برای پیشگیری از ایجاد عفونت، برای فرد درمان آنتی بیوتیکی شروع می‌شود و با توجه به شرایط فرد، ممکن است برایش یک دوز واکسن کزاز نیز تزریق شود.
• ثابت کردن ناحیه آسیب دیده: روی زخم با گاز استریل پوشانده شده و اندام آسیب دیده آتل گرفته می‌شود.

درمان

• دبریدمان: پزشک متخصص در اتاق عمل تمام مواد خارجی و بافت‌های آسیب دیده را حذف می‌کند. این کار به پیشگیری از عفونت کمک شایانی می‌کند.
• فیکساسیون داخلی: در مواردی که زخم تمیز است، آسیب بافتی کم است و شکستگی استخوان خیلی شدید نیست، می‌توان از این روش استفاده کرد. پس از جراحی، اندام مربوطه تا زمان بهبودی شکستگی، گچ یا آتل گرفته می‌شود.
• فیکساسیون خارجی: در موارد شدیدتر که آسیب خیلی زیاد است، در ابتدا از این روش استفاده می‌شود.
• در موارد خیلی شدید، ممکن است فرد نیازمند پیوند پوست و جراحی‌های ترمیمی دیگر شود.